A Bola

A Bola
Localización
	42°09′06″N 7°54′53″O / 42.151666666667, -7.9147222222222Coordenadas: 42°09′06″N 7°54′53″O / 42.151666666667, -7.9147222222222
Estado	España
Comunidade autónoma	Galicia
Provincia	Provincia de Ourense
Capital	Campo de Veiga
Poboación
Poboación	1.069 (2023) (30,63 hab./km²)
Xeografía
Superficie	34,9 km²
Altitude	510 m
Comparte fronteira con	A Merca ; Verea ; Rairiz de Veiga ; Allariz ; Celanova
Organización política
• Alcaldesa da Bola	María Teresa Barge Bello (2019–)
	Eleccións municipais na Bola
Identificador descritivo
Código postal	32...
Fuso horario	UTC+01:00
Código INE	32014

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: A Bola (homónimos).

A Bola é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca da Terra de Celanova. Segundo o IGE en 2015 tiña 1339 habitantes (1549 en 2004 e 1540 en 2003). O xentilicio é bolés.^[1]

Toponimia[edit | edit source]

O Concello da Bola débelle o seu nome á bóla granítica situada no lugar da Bola. Foi alterada por unha serie de fracturas perpendiculares á superficie, formándose barrocais de bólas amoreadas unhas sobre as outras, en equilibrio natural sobre unha das súas superficies máis pequenas.

Demografía[edit | edit source]

Censo total	1339 ⁽²⁰¹⁵⁾
Menores de 15 anos	78 (5.83 %)
Entre 15 e 64 anos	687 (51,31 %)
Maiores de 65 anos	574 (42,87 %)

Evolución da poboación da Bola Fontes: INE e IGE.
1900	1930	1950	1981	2004	2009	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023
4043	3988	3906	2248	1549	1463	1436	1398	1361	1350	1339	1270	1251	1199	1156	1113	1075
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.)

Xeografía[edit | edit source]

O concello, de 39,9 km², limita ao norte coa Merca, ao sur con Verea, ao leste con Allariz e Vilar de Santos, e ao oeste con Celanova.

Está situado nunha zona de media montaña, preminentemente chá, nos contrafortes da cara leste da serra do Leboreiro, ao pé dos cumios do Forriolo, Monte Calvo e San Cibrao. A altitude media está entre os 500 e 600 m. A altitude máxima é o monte do San Cibrao (914 m), e a mínima no regato de Fechiñas, no límite con Celanova e A Merca (300 m), ao noroeste.

Ten un clima continental, cunha temperatura media anual de 10,5 °C e unha amplitude térmica de 13,4 °C. , Hai un prolongado período de frío entre novembro e abril, e a precipitación anual media é de 1038 mm, cunha acusada seca no verán.

A hidrografía está determinada polo curso medio do río Arnoia e por varios afluentes, destacando entre eles o río Orille. Este curso, procedente de Verea, delimita boa parte dos límites occidentais do concello. Nel desembocan os regatos das Momoelas, da Amunía, do Castro e do Porto, na zona sur do concello, e con dirección leste-oeste. Na zona norte os ríos Fechiñas e Porto conflúen pouco antes de saír do concello e desaugar no Arnoia.

Cara ao leste está a zona máis accidentada, no Monte Calvo e no Forriolo, que dividen as cuncas do río Limia e do Miño.

Política[edit | edit source]

As últimas eleccións municipais deixaron a situación da Bola deste xeito^[2]:

Eleccións municipais, 2 de xuño de 2015
Partido	Votos	%	Concelleiros/as
PP	639	66,01 %	6
BNG	278	28,72 %	3
PSOE	31	3,2 %	0

Alcalde electo: María Teresa Barge Bello (PPdG).

Historia[edit | edit source]

Polo concello pasaba a Vía XVIII do itinerario de Antonino, pero non tivo unha gran poboación. A zona comezou a repoboarse cara aos séculos IX (época da construción do mosteiro de San Munio de Veiga) e X.

Na Idade Media o concello estivo baixo influencia do mosteiro de San Salvador de Celanova, estando baixo a súa xurisdición parte do territorio. Outras zonas do municipio estaban baixo as xurisdicións de Berredo, Fruíme, Vilaverde e Sorga, da baixa nobreza, e a de Vilariño do Campo, pertencente ao conde de Maceda. O mosteiro de San Munio da Veiga era independente do de Celanova debido a que era responsable da Encomenda de San Marcos de León, integrada na Orde de Santiago.

Na Idade Moderna construíronse os pazos de Berredo, Podentes e Sorga.

No século XIX as xurisdicións deron paso aos concellos constitucionais de Berredo e Soutomel, que en 1835 se fusionaron no da Bola.

Galería de imaxes[edit | edit source]

Artigo principal: Galería de imaxes da Bola.

Igrexa de San Munio de Veiga
Tímpano dunha porta da Igrexa de San Munio de Veiga

Parroquias[edit | edit source]

Galicia \| Provincia de Ourense \| Parroquias da Bola
Berredo (San Miguel) \| Pardavedra (Santiago) \| Podentes (Santa María) \| San Martiño de Berredo (San Martiño) \| Santa Baia de Berredo (Santa Baia) \| Sorga (San Mamede) \| Soutomel (Santa Locaia) \| Veiga (San Munio)